Maandelijks archief: april 2018

Fluorescentie techniek bij longtumor

Leidse artsen gebruiken voor het eerst in Europa fluorescentie bij verwijderen longtumor

In het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) gebeurde onlangs iets bijzonders: een team van de afdelingen Thoraxchirurgie en Heelkunde in het LUMC en het Centre for Human Drug Research verwijderde een longtumor, die ze opspoorden met fluorescentie. Het is voor het eerst in Europa dat deze techniek bij een patiënt met een longtumor is toegepast.

De techniek werd samen met het Amerikaanse bedrijf On Target ontwikkeld en in het LUMC al eerder succesvol toegepast op patiënten met eierstokkanker. Nu is de fluorescerende stof ook beschikbaar voor de detectie van bepaalde longtumoren. Voor de operatie krijgt de patiënt deze stof –  OTL 38  – toegediend, die zich in het lichaam hecht aan de tumorcellen. Met een speciale camera, de Quest Spectrum, ontwikkeld door het Nederlandse bedrijf Quest Medical Imaging, is vervolgens te zien dat de tumor en de eventueel aangetaste lymfeklieren groen oplichten.

Weefselbesparend

Dit maakt het mogelijk om het kwaadaardige weefsel goed te identificeren en compleet te verwijderen. De kans dat na de operatie blijkt dat niet al het tumorweefsel is weggehaald, wordt hiermee kleiner. Daarnaast helpt deze nieuwe techniek om weefselbesparend te opereren, waardoor er minder risico en mogelijk een beter herstel is voor de patiënt.

Veelbelovend

“Het identificeren van het kwaadaardige weefsel is soms lastig”, zegt dr. Jerry Braun, cardio-thoracaal chirurg in het LUMC die de operatie mede uitvoerde. “Met het blote oog kun je het niet altijd zien. Bij een kijkoperatie kun je het ook niet voelen. Bovendien zijn uitzaaiingen niet altijd zichtbaar op een CT-scan, zeker als ze klein zijn of direct op het longvlies liggen. Deze fluorescentietechniek is in Leiden nog volop in ontwikkeling en wordt in onderzoeksverband veelvuldig toegepast. De eerste resultaten bij longoperaties zijn veelbelovend. Daardoor kunnen we hopelijk vaker minimaal invasief en met goede resultaten opereren.”

Bron:LUMC

Huidkanker en vriescoupe techniek

Snel duidelijkheid voor huidkankerpatiënt door vriescoupe techniek

In het Martini Ziekenhuis kunnen patiënten met verdenking huidkanker terecht bij de dermatoloog. Met behulp van de dermatoscoop kan de dermatoloog al vaststellen of er verdenking op huidkanker bestaat. Voor huidkanker zijn verschillende behandelmogelijkheden beschikbaar afhankelijk van het type huidkanker. Als het gaat om huidkanker van het type  basaalcelcarcinoom in het gezicht, dan kan de dermatoloog dat wegsnijden en direct laten onderzoeken met de vriescoupe techniek of de snijranden schoon zijn. Dit houdt in dat de patiënt om 8.00 uur het Martini Ziekenhuis inloopt en een aantal uren later huidkanker-vrij weer naar huis kan gaan. De patholoog beoordeelt namelijk direct of er voldoende is verwijderd en de snijranden dus vrij zijn van huidkankercellen. Mocht dat nog niet zo zijn, dan snijdt de dermatoloog opnieuw een stukje weg. Als de snijranden van de huid helemaal schoon zijn, plaatst de dermatoloog een vervangend stukje eigen huid (plastiek) terug om de wond te sluiten.

Dermatoloog Susanne Aalfs van het Martini Ziekenhuis beheerst deze vriescoupe techniek:  ‘Deze techniek is niet voor iedereen geschikt. Als we denken dat de patiënt ervoor in aanmerking komt, nemen we eerst een biopt af, afhankelijk van deze uitslag weten we of de patiënt en het type huidkanker geschikt is om de vriescoupe techniek toe te passen. Daarnaast biedt het alleen iets extra’s, wanneer het plekje te groot is om het na het wegsnijden direct te hechten.’

Voordelen voor de patiënt
Het voordeel van de vriescoupe techniek zit in de snelle behandeling én de patiënt weet snel waar hij aan toe is. ‘De patiënt hoort van ons wat de voordelen en nadelen zijn van de verschillende behandelmogelijkheden. Dit hangt mede af van het type huidkanker. Niet elke vorm van huidkanker hoeft weggesneden te worden, er zijn in sommige gevallen ook zalf-behandelingen mogelijk,’ zegt dermatoloog Susanne Aalfs, ‘We bespreken samen de specifieke situatie van de patiënt en maken ook samen de keuze voor een bepaalde behandeling.’

Feiten en cijfers over huidkanker
Huidkanker is een van de meest voorkomende huidziekten in Nederland en de meest voorkomende vormen van kanker. Veel Nederlanders hebben een verhoogde kans op het ontwikkelen van een vorm van huidkanker. Het aantal huidkankerpatiënten neemt nog steeds toe. Jaarlijks komen er meer dan 50.000 nieuwe gevallen van huidkanker bij. Wetenschappers voorspellen voor de komende jaren een toename van 3% ieder jaar. Eén van de oorzaken is de toename van het aantal oudere mensen.
Het betekent dat ongeveer 1 op de 5 Nederlanders in zijn of haar leven een vorm van huidkanker krijgt. In 2016 heeft de polikliniek dermatologie zeker 5.200 nieuwe patiënten gezien met huidkanker of een voorstadium huidkanker. Risicogroepen voor huidkanker zijn onder andere mensen met een licht huidtype, mensen die voor hun hobby of werk veel in de zon komen of mensen die medicatie gebruiken die het immuunsysteem remmen.

Overlevingskans maag- en slokdarmkanker

Overlevingskans maag- en slokdarmkanker groter bij overleg met gespecialiseerd centrum

Als je kanker hebt, dan heb je de keuze uit verschillende ziekenhuizen. Het is belangrijk de juiste keuze te maken. Dit blijkt uit een onderzoek van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) en het Catharina ziekenhuis. “Er bestaan grote verschillen tussen ziekenhuizen in de behandeling die ze patiënten aanbieden na een diagnose slokdarm- of maagkanker”, legt hoofdonderzoeker chirurg dr. Grard Nieuwenhuijzen uit.

En juist die verschillen hebben een aanzienlijke invloed op de overlevingskansen van patiënten twee jaar na de diagnose. Nieuwenhuijzen: “In het ene ziekenhuis leven dan nog vier van de tien patiënten, in het andere vijf, een verschil van 20 procent. De behandeling van patiënten met slokdarm- en maagkanker dient daarom samen met een gespecialiseerd centrum bepaald te worden.”

Ingewikkeld en complex

De behandeling van slokdarmkanker is ingewikkeld en maar weinig ziekenhuizen mogen deze uitvoeren. “Ziekenhuizen uit heel Zuid-Oost Nederland verwijzen patiënten naar het Catharina Ziekenhuis voor onderzoek en behandeling van deze specifieke vorm van kanker”, legt Nieuwenhuijzen uit. Dit geldt ook voor de complexe operatie die nodig is om maagkanker te verwijderen. “Deze operatie mag niet in ieder ziekenhuis worden uitgevoerd. Het Catharina Ziekenhuis mag dit wel en is met 60 operaties per jaar een van de grootste centra van Nederland”, aldus Nieuwenhuijzen, “de diagnose wordt echter wel in ieder ziekenhuis gesteld, daarom hebben wij iedere week een overleg met de naar ons verwijzende ziekenhuizen waar we samen alle patiënten met maag- en slokdarmkanker bespreken om de juiste behandeling te bepalen. Op deze manier krijgt iedereen in onze regio de beste behandeling. Dit voorbeeld wordt door steeds meer regio’s overgenomen en bij steeds meer tumorsoorten toegepast.”

Bron: Catharina Ziekenhuis/NTvG