Maandelijks archief: maart 2018

Ontstaan van delirium

Oorzaak ontstaan van delirium

Het is vandaag Wereld Delirium Dag, want artsen én patiënten mogen zich meer bewust worden van de gevaren van het delirium.

Ontstaanswijze
Nog geen week geleden promoveerde – heel toevallig – wetenschappelijk onderzoeker Angelique Egberts op een studie naar het delirium, waarmee ze de ontstaanswijze van het delier verder ontrafelde. Een bepaalde soort medicatie, een ontregeld immuunsysteem en een verstoring van de signaaloverdracht in de hersenen blijken alle bij te dragen bij aan het ontstaan ervan.

In ziekenhuis
Een op de drie ouderen die zijn opgenomen in het ziekenhuis, krijgt een delirium. Een delirium (of delier) is een acute staat van verwardheid die grote gevolgen heeft voor het herstel van de oudere ziekenhuispatiënt. Een delirium ontstaat vaak bij patiënten die een infectie hebben en bij patiënten die onder narcose zijn geweest.

Dementie
Een delier leidt dikwijls tot een langer verblijf in het ziekenhuis en veroorzaakt een grotere kans op dementie. Bovendien blijken deze patiënten zichzelf minder goed te kunnen redden na hun opname. Een kwart van de patiënten die een delier hebben doorgemaakt, overlijdt binnen een jaar na het delier.

In het bloed
De gevolgen zijn dus ernstig, maar over de ontstaanswijze van een delirium was weinig bekend. In het bloed van delirium-patiënten vond Egberts verschillende stofjes, waaronder een verhoogd aantal witte bloedcellen, die erop wezen dat het immuunsysteem uit balans was. Ook vond ze verlaagde hoeveelheden stoffen die zijn betrokken bij een adequate signaaloverdracht in de hersenen.

Medicijnen
Egberts ontdekte na bestudering van 905 patiëntendossiers ook een relatie tussen het ontstaan van een delirium en het gebruik van medicijnen die op de Anticholinergic Risk Scale (ARS) staan. Dat is een lijst van zogeheten anticholinerge-medicijnen. Deze medicijnen blokkeren bepaalde moleculaire processen in het lichaam, waardoor bijvoorbeeld depressies en incontinentie worden bestreden.

Bewust
Verder onderzoek moet uitwijzen of een delirium uitblijft als patiënten deze medicijnen niet slikken tijdens hun opname. “Ook is het van belang dat artsen en patiënten zich meer bewust worden van de nadelige gevolgen van een delier. Hoe langer een delirium duurt, des te ernstiger de gevolgen zijn.”

Team
In het Erasmus MC adviseert het Specialistisch Team Geriatrie over preventie en behandeling van een delier. Zie ook: het proefschrift van Angelique Egberts ‘Delirium bij Ouderen: Pathofysiologische en Farmacologische Aspecten’. En het filmpje ‘Risico delirium in beeld’.

Bron: Erasmus MC/GGZ

App voor jong volwassen kankerpatiënten

Nieuwe app voor jongvolwassen kankerpatiënten en naaste

Het Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ platform lanceert op 8 maart de nieuwe vooruitstrevende app ‘AYA-Match’. Deze applicatie verbindt AYA’s (Adolescents & Young Adults, jongeren tussen de 18 en 35 jaar met kanker) en hun naasten op een ongedwongen en luchtige manier. Het is een appetizer tot contact, passend bij het moment. De Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) deed het vooronderzoek voor deze app. Hieruit bleek dat het als jongvolwassene met kanker moeilijk kan zijn om goed in contact te blijven met je naaste omgeving en dat de behoefte aan een dergelijke app groot is. Dit project heeft NFK vorig jaar overgedragen aan Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’.

Minder eenzaam en meer begrip

In de leeftijdsfase tussen 18 en 35 jaar zijn de meeste mensen bezig met hun studie, carrière, uitgaan, relaties, samenwonen of kinderen. Als je een levensbedreigende ziekte krijgt is het moeilijk om goed contact met je naasten te onderhouden en elkaar goed te begrijpen. Vrienden durven niet meer langs te komen, familieleden weten niet hoe ze kunnen helpen en de lichamelijke en psychische hindernissen zijn vaak lastig te begrijpen. Eigenlijk wil je het liefst volop in het leven blijven staan en geen wereld creëren waarin het alleen maar draait om deze ziekte. De nieuwe app speelt in op deze behoefte en dient als hulpmiddel om contact te leggen – en meer begrip en autonomie te kweken. ‘Het ultieme doel van de tool is dat jonge kankerpatiënten zich beter begrepen voelen en minder eenzaam zijn in het proces van ziekte en behandeling, maar ook daarna,’ stelt Arja Broenland (directeur-bestuurder NFK).

 Digitale Tool

Als AYA kun je door middel van een luchtige spelvorm een profiel creëren – wat wil je, wat helpt jou, hoe voel je je en waar heb je behoefte aan? Hierin kun je je eigen team opstellen door naasten uit te nodigen om deel te nemen in de app. Aan de hand van diverse instellingen komen vrienden en familie beter te weten waar de behoeften ligge

n, hier kunnen ze vervolgens op reageren. Het kan zijn dat een AYA aangeeft geen behoefte te hebben om te spreken over de laatste levensfase of dit juist wel fijn te vinden. Maar ook activiteitenverzoeken komen aan bod: ‘Ik heb overmorgen vervoer naar het ziekenhuis nodig’ of ‘Ik heb zin om film te kijken’. Als naasten binnen een bepaalde tijd aangeven hier ook zin in te hebben of hulp kunnen bieden, dan heb je een ‘Match’ en kan hierover een chat worden gestart. Voor nu wordt de app ingezet voor jongvolwassenen, maar de potentie om ook andere doelgroepen te dienen wordt onderzocht.

De app vind je hier

– Voor Apple gebruikers
– Voor Android gebruikers

Bron: Nationaal platform AYA ‘Jong & Kanker/NFK