Maandelijks archief: januari 2016

Inspectie Gezondheidszorg en leken-inspecteurs

 

hygiene

De inspectie voor de Gezondheidszorg begint dit jaar met ervaringsdeskundigen een samenwerkingsverband om burgers meer bij de zorg te betrekken.

Contacten werden gelegd via Patiëntenfederatie NPCF waarbij 160 patiëntenverenigingen zijn aangesloten.

Op deze wijze krijgt de Inspectie voor de Gezondheidszorg bruikbare informatie om zich een beter beeld te vormen over het functioneren van de zorg.

IGZ kreeg de afgelopen jaren zware kritiek te verduren inzake het beleid en het verwijt uit een ivoren toren te werken.

Er moet worden geleerd om via de ogen van de burger naar de zorg te kijken! Dat is de samenvatting van het nieuwe beleid van IGZ.

Er is al een proef gedaan met leken-inspecteurs die goed bevallen is.

De patiënten, familie en mantelzorgers hebben de ogen goed de kost gegeven om de zorg vanuit het standpunt van de patiënten te bekijken.

IGZ maakt ook gebruik van mystery guests. Professionals die op bezoek gaan bij instellingen om te rapporteren zonder zich bekend te maken.

Op de site van IGZ komt binnenkort te staan hoe je kunt aanmelden. Bijzondere voorwaarden worden niet gesteld.

Bron: AD. IGZ.

Pijn in het zenuwstelsel

Behandeling

 

 2 miljoen Nederlanders hebben dagelijks lichte of ernstige pijn in het zenuwstelsel.

Uit een studie van het European Journal is te lezen dat het 2,4 miljoen Nederlanders betreft.

De definitie van chronische pijn is dat het langer dan een half jaar moet aanhouden. Meerdere keren per week terug moet komen en op de pijnschaal van 1 tot 10 hoger scoort dan een 5.

De Leidsche neuroloog Martijn Malessy legt in de Volkskrant van 23 januari 2016 uit waarom dat aantal zo hoog is. De simpele verklaring is  volgens de neuroloog dat je dood kunt gaan aan kanker maar niet aan pijn.

Er zijn wel verschillende pijnpoli’s maar geen instituut om pijn wetenschappelijk een plaats te geven. Ondanks de aantoonbare medische noodzaak en het simpele feit dat wetenschappers tot op heden nog weinig kennis hebben van het fenomeen pijn.

De bron of oorzaak van pijn is niet gemakkelijk op te sporen door de gecompliceerdheid van het zenuwstelsel en verschillen van gevoeligheid tussen mensen. Chronische pijnaandoeningen zijn voorlopig nog het best te begrijpen omdat er duidelijk een aanwijsbaar begin is.

Door ervaring is wel gebleken dat het vaststellen van een goede diagnose van groot belang is omdat bij veel chronische pijn het zenuwstelsel wordt beschadigd. Pijnsignalen hebben blijkbaar de eigenschap zich in het zenuwstelsel te etsen.

Op het gebied van de pijnbestrijding van reuma zijn al goede resultaten geboekt door gebruik te maken van een pace-achtig apparaat dat aan een zenuw in de hals wordt verbonden. Namelijk de nervus vagus die loopt van de hersenen tot in de buikholte.

Via signalen door een elektrode wordt zo de aanval van het immuunsysteem onderbroken en de pijn uitgeschakeld. De eerder fysiek gehandicapte proefpersoon voelde zich daarna zo goed dat hij weer kon werken.

Meer dan dertig Nederlandse ziekenhuizen zijn bezig met de behandeling van chronische pijn die is ontstaan door een ontregeld centraal zenuwstelsel. Door het stimuleren van het ruggenmerg met een elektrode wordt daardoor de pijn onder controle gehouden.

Het is te hopen dat binnenkort voor kankerpatiënten er meer  vergelijkbare mogelijkheden komen om zonder medicatie de pijn te reguleren of minimaal aanvaardbaar te maken.

Bron: De Volkskrant. European Journaal. King’s College.

 

Amputatie en fantoompijn

Behandeling, Nieuws

 

 Amputatie en fantoompijn

Fantoompijn werd in de vorige eeuw nog afgedaan als een onverwerkte psychische reactie op een amputatie. Menig patiënt hield daarom maar op den duur wijselijk zijn mond.

Na een amputatie kun je heel lang prikkelingen, stekende, jeukende of pijnlijke sensaties hebben. De beleving dat een verwijderd lichaamsdeel schijnbaar nog levensechte sensaties veroorzaakt is behoorlijk enerverend.

Fantoompijn begint soms vrijwel onmiddellijk of een paar weken na de operatie. Meestal aanvalsgewijs. Het komt ook voor dat pijn jaren na de operatie ineens begint.

De precieze oorzaak van fantoompijn is niet helemaal bekend. De veranderde functies in de hersenen zijn daarvoor een deel de oorzaak van. Kou, vocht en stress kunnen fantoompijn ook op gang brengen.

Dubbelzijdige amputatie van benen en armen veroorzaken meer kans op fantoompijn. En hoe hoger de amputatie is gebeurd, des te meer kans  op pijn. Het voor de amputatie al erge pijn hebben, vergroot de risico op meer fantoompijn.

Gelukkig zijn er een aantal methoden om de pijn te verminderen of te maskeren:

EMDR therapie voor mensen die last blijven houden van fantoompijn of andere schokkende gebeurtenissen

Bevriezing van de zenuwen tijdens de operatie om fantoompijn te voorkomen

Pijnstillers helpen niet altijd afdoende

Spiegeltherapie om je hersenen te foppen door via een spiegel schijnbaar weer twee ledematen te zien

Fysiotherapie en massage

TENS, transcutane elektrische neurostimulatie

Acupunctuur voor stimulatie

Speciale prothese voor stimulatie van de zenuwen.

Bron o.a. AZM. Lentis. MCH.

Kracht door voeding en sporten

Behandeling

 

Kracht door voeding en sporten

In de Volkskrant van 23 januari 2016 geeft Luc van Loon, hoogleraar fysiologie van inspanning aan het Maastricht UMC, helder uitleg over lichaamsprocessen inzake beweging en voedsel.

De overheid en gemeenten geven regelmatig voorlichting over de noodzaak van sporten en bewegen. Sportverenigingen organiseren runs om kankerpatiënten tot bewegen aan te zetten.

Maar hoe bewegen en eten we verantwoord en wat is precies de invloed ervan op het lichaam van een gezond, ziek of ouder mens?.

Om een voorbeeld te noemen: dagelijks wordt 1 tot 2 procent van alle spierweefsel van je lichaam afgebroken en weer opgebouwd.

Van je arm waar mee je nu de muis bedient, is over een paar maanden al het spierweefsel vervangen. Dit proces geldt voor jong en oud. Voor deze constante vervanging van je weefsel is veel spiereiwit nodig en dat ontstaat door beweging.

Het is niet zo algemeen bekend dat zelfs gezonde mensen in anderhalve week anderhalf kilo aan spiermassa kunnen verliezen als ze passief in bed zouden blijven liggen.

Voor een kankerpatiënt, die geconfronteerd wordt met komende operaties en chemo of bestraling is dat helemaal geen prettig vooruitzicht.

Wat brengt het artikel  van Luc van Leen voor praktische tips en zinvolle informatie voor kankerpatiënten?

Bewegen is erg belangrijk. Het verbetert de spierkracht en basale stofwisseling. Bewegen maakt dat het lichaam goed wordt benut. Deze basale kennis is amper doorgedrongen bij de verpleegkundigen van ziekenhuizen en verzorgingshuizen.

Trainen voor de operatie

Bewegen voor mensen die ziek zijn heeft nog meer effect.

Het verbetert niet alleen hun spierkracht maar ook de basale stofwisseling. De patiënten herstellen daardoor veel sneller.

Het is sterk aan te raden patiënten te laten trainen voordat zij een operatie ondergaan. Kankerpatiënten die behandeld worden met een chemokuur hebben daarbij ook baat.

Helaas is dit besef ook hiervan nauwelijks doorgedrongen bij verplegers, specialisten en huisartsen van zieken en ouderen.

Het ontbijt

Elke maaltijd moet ongeveer 25 gram eiwitten bevatten

Iedere ochtend een eitje

Door fysieke inspanning voor het eten gaat de synthese na nieuwe eiwitten langer door. In plaats van 1,5 uur houdt de spieropbouw 24 uur aan. Een beetje inspanning na het eten zorgt er al voor dat twintig procent meer eiwit wordt aangemaakt in de spieren.

Bron: De Volkskrant. Maastricht UMC

iPad zinvol bij palliatieve thuiszorg

Behandeling, Nieuws

 

 

iPad zinvol bij thuiszorg

Uit een onderzoek van het Radboudumc is gebleken dat palliatieve thuiszorg beter werkt door het gebruik van videoconsultatie.

Wanneer de patiënten via een computer of iPad contact onderhouden met de huisarts, professionele palliatieve zorg en met specialisten van het ziekenhuis ontstaat een beter samenwerkingsverband.

Een deel van de patiënten heeft namelijk tijdens de periode van thuiszorg specialistische zorg nodig als de situatie te complex wordt.

Wanneer dat niet verwezenlijkt kan worden door de aanwezigheid van fysiek medische ondersteuning, blijkt dat contact via een computer of iPad soms zelfs is  te verkiezen.

De patiënt bevindt zich in zijn eigen comfortabele omgeving en is daardoor meer ontspannen om met de artsen en zorg specialisten te overleggen.

Het fysiek niet aanwezig zijn van medische hulp heeft uiteraard nadelen omdat op afstand niet exact kan worden vastgesteld hoe de situatie werkelijk is.

Specialisten vinden soms deze werkwijze minder makkelijk omdat zij zich meer geremd voelen om emotionele en pijnlijke onderwerpen aan te roeren via deze manier van communiceren.

Voor de patiënten telt in deze situatie meer de wezenlijk zelfstandig bijdrage aan de behandeling en de mogelijkheid zich meer te kunnen uiten.

Het contact met de huisarts, de palliatieve begeleiding en de laagdrempeligheid van het ziekenhuis maken de omstandigheden warmer en intiemer!

Bron: Radboudumc

Nieuwe operatie techniek endeldarmkanker

Behandeling, Nieuws

 

Nieuwe operatie techniek endeldarmkanker

Dankzij nieuwe ontwikkelingen kan met een kijkoperatie via de anus en buik endeldarm kanker volledig worden verwijderd.

Dat is de conclusie uit het proefschrift van promovendus Simone Velthuis bij het VUmc in december 2015.

In het verleden werd door een grote snede in de buik endel darmkanker verwijderd. Wat een grote wond ten gevolg had en uiteraard langzamer herstelde.

Met de huidige technieken kan met kijkoperaties veilig worden geopereerd via een kleine wond in de  navel, maag of natuurlijke wijze via de anus of vagina. De endeldarm ligt diep in het kleine bekken en is daardoor lastig te bereiken tijdens de operatie.

Door een combinatie te maken van twee operatie technieken is nu de endeldarm operatie gemakkelijker uit te voeren.

Er zijn dan twee teams tegelijkertijd bezig met opereren. De ene chirurg opereert via de anus en de andere chirurg via de buik.

Het voordeel is dat de patiënt zo korter onder narcose is. En er is de mogelijkheid om eventueel lymfeklieren te verwijderen ter voorkoming van uitzaaiing van kanker.

Via een uitgebreid internationaal onderzoek worden de voordelen van deze operatie techniek bekeken. Nederland heeft tussentijds al kennis gemaakt met deze nieuwe manier van opereren.

De opzet is om de kennis  en ervaring van de chirurgen uit te wisselen en daarna te praktiseren.

Mocht je zelf zo’n ingrijpende endeldarm operatie binnenkort ondergaan, overleg dan met je huisarts en specialist of je voor deze nieuwe techniek in aanmerking komt.

 

Terminale zorg thuis zinvoller

Behandeling

 

 

In Nederland krijgen kankerpatiënten de meeste terminale zorg thuis.

In Nederland sterft 29 procent van de patiënten in het ziekenhuis. In Canada is dat 52 procent. Uit een internationaal onderzoek dat recent is gepubliceerd in het vakblad JAMA en de Volkskrant, komt Nederland als de beste van 7 maatgevende landen naar voren.

De patiënten liggen in Nederland in het laatste halfjaar 18 dagen in het ziekenhuis. In België is dat 28 dagen en krijgt 33 procent van de Belgische patiënten nog een chemo behandeling. In de VS gaat 40 procent in de eindfase zelfs naar de IC.

Thuiszorg en de huisartsen zijn hier beter op ingespeeld om de laatste fase goed te begeleiden. En de kosten zijn relatief laag doordat de patiënten in het ziekenhuis overlijden.

In het politieke debat over stijgende ziekenhuiskosten en de aanname dat oncologen maar door blijven behandelen zijn door deze cijfers weerlegd.

In Nederland krijgen de patiënten ook te horen wat voor mogelijkheden er zijn om in de eindfase behandeld te kunnen worden.

In tegenstelling met de vooringenomen stelling van Belgische en Duitse collega’s dat in Nederlandse ziekenhuizen niet alle opties open worden gehouden.

De enige verbetering in de zorg die mogelijk is betreft de laatste levensmaand.

Want dan wordt ruim 40 procent van de patiënten nog een keer opgenomen.

Een deel van deze opnames is vermijdbaar.

Bron: JAMA en de Volkskrant

Technologie en kanker-regulerende elementen

Behandeling, Nieuws

 

Nieuwe technieken voor onderzoek kanker

Het magazine Nature Biotechnologie publiceerde recent een artikel over een nieuwe techniek die enhancers (versterkers) kunnen identificeren.

Van de versterkers zijn er circa een half miljoen ( genen slechts 30.000) die mogelijk een sleutelrol zouden spelen bij het ontstaan van kanker en andere genetische aandoeningen.

Een klein gedeelte (slechts drie procent) van het menselijk genoom bevat informatie die o.a. codeert voor eiwitten en moleculen die allerlei taken in de cellen uitvoeren.

Van de resterende 97 procent van het menselijk genoom is weinig bekend en toch is een groot gedeelte hiervan verantwoordelijk hoe de eiwitten functioneren. Vele duizenden veranderingen hierin spelen mogelijk een rol bij het ontstaan van kanker in deze niet gecodeerde gebieden.

Met de nieuwe techniek hopen de wetenschappers deze gebieden te vinden om zo het ontstaan van kanker aan te kunnen tonen.

Met een CRISPR-systeem (weerstand tegen vreemde genetische elementen) kan het genoom specifiek veranderen of uitgeschakeld worden om de werking ervan te onderzoeken.

Hierdoor zou kunnen worden achterhaald hoe de versterkers (enhancers) mogelijk een rol spelen bij het ontstaan van kanker en behandeling ervan. Ook andere genetische afwijkingen kunnen op deze wijze worden opgespoord.

Bron: Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis. Nature Biotechnologie.

Kwaliteitscontrole ziekenhuizen 80 miljoen

Behandeling, Nieuws

toezicht zorg

Kosten kwaliteitsmetingen van ziekenhuizen

In opdracht van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen heeft de KPGM een onderzoek gedaan naar de kosten van kwaliteitsmetingen van ziekenhuizen.

De jaarlijkse kwaliteitsmetingen kosten ziekenhuizen jaarlijks 80 miljoen euro. Dat is omgerekend 1.3 miljoen euro per ziekenhuis.

Aangezien dit bedrag ten koste gaat van het leveren van zorg, wordt door het NVZ er op aangedrongen de  kosten zoveel mogelijk terug te dringen.

In het persbericht  van het NVZ van 12 januari 2016 wordt niet aangegeven hoe de bezuinigingen op het toezicht van de kwaliteitsnormen zullen worden gerealiseerd zonder afbreuk te doen aan de te behalen resultaten.

Bron NVZ

Onderzoek effect van bewegen bij kanker

Behandeling, Nieuws

 

Onderzoek effect van bewegen bij kanker

Het Antoni Leeuwenhoek Ziekenhuis gaat met subsidie van het KWF een vierjarig onderzoek doen naar het bewegen van kankerpatiënten. Het was al eerder bekend dat veel bewegen de fitheid en stemming verbeterd en wellicht de kans op terugkeer van kanker verkleint.

Toch beweegt maar de helft van de patiënten voldoende na de behandeling. Om mensen te ondersteunen werd al een internetprogramma geïntroduceerd bij borst- en prostaatkanker patiënten.

Het Antoni  van Leeuwenhoek Ziekenhuis gaat nu met in samenwerking met een post doc en een fysiotherapeut onderzoeker een vervolg onderzoek doen om zo te vergelijken of er meer resultaat kan worden bereikt dan met het vorige programma.

Met een stappenteller wordt nagegaan wat het effect is van de nieuwe aanpak op de stemming, vermoeidheid en levenskwaliteit van de patiënten.

Tevens wordt door telefonisch contact met de patiënten de behandeling geïntensiveerd om mede  te voorkomen dat er vroegtijdig met deelname wordt gestopt.

Regelmatig sporten of intensief bewegen behoort onmisbaar tot een gezonde levensstijl.